خطر همچنان در کمین است و اگر بدرستی پیشگیری نشود ، آینده صحنه وقوع آنها.
سقوط تاسف بار بالگرد رئیس جمهور محترم و همراهان ، نکات و سوالات مهمی را به اذهان آورده:
- وقوع این حادثه ، این سوال را بذهن میآورد که چرا امکان جلوگیری از آن وجود نداشت؟ نقص کجاست ؟
- آیا بهترین مسیرگزینی پرواز انجام شده ؟
- آیا دسترسی به امکانات بروزتری بجای هلیکوپتر بل 212 وجود ندارد؟
- امکان ردیابی و دستیابی سریعتر به محل حادثه ممکن بود ؟
…
گذشت ، اما آنچه گذشته همان درسهایی است که باید فرا بگیریم ، درسهای بزرگی که باید خوب آنها را بیاموزیم ، چون آینده قطعا صحنه امتحان این آموزه هاست! و اگر فقط یک اشتباه کوچک در امتحان آینده داشته باشیم ، بازهم حادثه! بله مجدد تنبیه میشویم و شاید فرصت جبران بدست نیاید.
در ادامه به چند خلاصه گزارش مرتبط ،در چند سایت خبری اشاره کنیم که قابل تامل است :
- بالگردی که روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت سقوط کرد، بالگرد آمریکایی بِل ۲۱۲ که نسبتا قدیمی میباشد که احتمالا بهینه سازی شده است. البته این بالگرد بطور گسترده در سطح جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد ، اما بهرصورت ساختار قدیم دارد
- وزیر خارجه پیشین آقای ظریف در یک گفتگوی تلویزیونی در روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ، آمریکا را بدلیل تحریم قطعات هواپیما و هوانوردی ایران یکی از مقصران اصلی حادثه سقوط بالگرد معرفی کرد و گفت : ایالات متحده علی‌رغم دستور دیوان بین‌المللی دادگستری فروش قطعات هواپیما و هوانوردی را به ایران تحریم کرده است و اجازه نمی‌دهد مردم ایران از امکانات حقوق هوانوردی برخوردار باشند
- آقای غلامحسین اسماعیلی روز سه‌شنبه تاکید کرد که هوا در هنگام پرواز بسیار خوب و بدون هیچ اختلال جوی بوده است. او میگوید: قریب ساعت یک بعدازظهر در یک هوای خوب و صاف پرواز به سمت تبریز آغاز شد. با بررسی آب و هوای آن زمان از روی نقشه‌ها و سوابق اینترنتی مشخص می‌شود که این ادعا در منطقه سد قیز قلعه درست است
- آقای اسماعیلی می‌افزاید: بعد از ۴۵ دقیقه از حرکت در دره مجاور منطقه معدن مس سونگون لکه ابری که مانند سفره در آسمان بگسترانند دیده شد، از نظر ارتفاع پروازی بگونه ای بود که با این ابرها مواجه شدیم و حتی قدری هم پایین تر از ابرها بودیم. با بررسی سوابق آب و هوایی مربوط به آن زمان، بارش محدودی در آن منطقه در ساعت ۱۳:۳۰ بوقت ایران (۱۲ به وقت اروپای مرکزی) وجود داشته است
- سرهنگ گینارد که خلبان سابق جنگنده میباشددر گفتگو با شبکه ABC ادعا می‌کند که در زمان حادثه هوا مه‌آلود بوده است. آقای گینارد میگوید: به نظر می‌رسد این یک حادثه کلاسیک است که وقتی رخ می‌دهد که خلبانان هلیکوپتر تلاش می‌کنند در آب و هوای مناطق کوهستانی در سطح پایین پرواز کنند. می‌دانیم که در منطقه مه زیادی وجود داشت. می‌دانیم که مسافران شخصیت‌های بسیار مهمی بودند و این امر باری اضافی از نظر ذهنی، بر خلبانان وارد می‌کند. وقتی در کوه‌ها پرواز می‌کنید و دید بسیار کمی دارید، تمایل طبیعی برای خلبانان هلیکوپتر، پرواز در سطح پایین و قرار گرفتن در زیر مه یا لایه ابر است. آنها می‌دانند که می‌توانند پرنده خود را در صورت نیاز فرود بیاورند
- آقای اسماعیلی در اینباره گفت: خلبان بالگرد حامل رئیس جمهور بود بعنوان فرمانده میدان به بقیه خلبانان اعلام می کند که بالای ابرها حرکت کنند. بعد از ۳۰ ثانیه ادامه مسیر از بالای ابرها، خلبان ما متوجه شد که بالگرد وسطی نیست و دیگر بالگرد حامل رئیس جمهور را ندیدیم. پروازمان عادی بود و لرزشی نداشتیم و به مسیر ادامه دادیم و بلافاصله هم ابر تمام شد. ایشان افزود: چون این بالگرد نیامد بالا، بلافاصله خلبان بالگرد ما ، دور زد و برگشت پرسیدم چرا برگشتید؟ گفت بالگرد اصلی نیامده و پرسیدم آخرین ارتباط رادیویی شما کِی بوده؟ گفت یک دقیقه و ۳۰ ثانیه قبل، قرار شد بگردیم و آنها را پیدا کنیم ما هم در این بخش که ابر بود، زیر پایمان را نمی دیدیم. امکان بازگشت به زیر ابر هم نبود ، هر چقدر هم تلاش کردیم که ارتباط رادیویی بگیریم، مقدور نبود. یکی دو دقیقه بعد در معدن مس سونگون فرودآمدیم و پیگیر شدیم
- آقای اسماعیلی میگوید: کادر پروازی گفتند با کاپیتان مصطفوی تماس تلفنی گرفتیم که آقای آل‌هاشم جواب داده و ایشان گفتند که حال من خوب نیست و داخل دره افتاده‌ایم و چیز خاصی نگفته بود. بعد من با همان تلفن تماس گرفتم و آقای آل هاشم جواب داد پرسیدم حالتان چه طور است؟ گفت حالم خوب نیست و درد داشت. گفت نمی‌دانم چه شده؟ و می‌افزاید: گفت لابه لای درختان هستم درباره سایر همراهان پرسیدم گفت هیچکدام را نمی‌بینم و کسی اطراف من نیست و مشخصه جنگل را داد. ما همانجا متوجه شدیم که بالگرد آنها دچار سانحه شده است. من ۳ تا ۴ بار با آقای آل هاشم صحبت کردم تا ۳ ساعت بعد از سانحه پاسخگو بود ولی دیگر پاسخ نداد
- این سوال پیش می‌آید که چطور تلفن آقای آل‌هاشم ردیابی نشده است؟ آیا این کار امری پیچیده است؟ امکان‌پذیر است یا خیر؟ در اینباره با یک محقق و استاد دانشگاه گفتگو کردیم. او درباره امکان مکان‌یابی تلفن همراه میگوید: در اینباره دو احتمال وجود دارد، یکی این که این تلفن همراه معمولی بوده، در واقع همین تلفن همراه سلولی رایج که از شبکه‌های سلولی استفاده می‌کند، که خوب ارائه‌دهندگان خدمات مثل همراه اول و یا شرکت‌های دیگر، همیشه موقعیت همه کاربران را نه تنها می‌توانند بفهمند، بلکه دنبال می‌کنند. این هم دلیل فنی دارد و هم دلیل تجاری. مثلا فرض کنید مرزی را در حد ۱۰ متر رد می‌کنید. تلفن همراه شما همچنان آنتن‌های کشور مبدا را می‌بیند. یعنی از نظر ارتباط هیچ مشکلی نیست. ولی شرکتی که این سرویس را ارائه می‌دهد می‌داند که شما مرز را رد کردید و تعرفه رومینگ را برای شما اعمال می‌کند. یعنی دقیقا می‌داند که موقعیت شما کجا است. دلیلش هم این است که خوب تعداد برج‌های مخابراتی آنها بسیار زیاد است و این کار را می‌توانند انجام دهند. این کارشناس درباره نحوه مکان‌یابی گفت: فرض کنید چند برج مخابراتی وجود دارد. این‌ها سیگنال را می‌فرستند و پاسخ موبایل را دریافت می‌کنند و از روی تاخیر این سیگنال، دقیقا می‌فهمند که موقعیت کجاست و دقت آن می‌تواند به حتی چند متر برسد. او درمورد این که اگر موبایل کاپیتان مصطفوی که بدست آقای آل‌هاشم افتاده ماهواره‌ای بوده است، گفت: اگر ماهواره‌ای باشد، باز هم اینطور است. یعنی شرکت‌های تجاری هستند که این‌ها ماهواره‌هایی دارند و برخی از آنها به سطح زمین نزدیک‌ترند و این‌ها خدمات تلفن همراه را ارائه می‌کنند. آنها هم دقیقا می‌فهمند که کاربرشان کجاست. به خاطر این که آنها هم چندین ماهواره دارند که همزمان می‌توانند به این تلفن همراه دسترسی داشته باشند و سیگنال را بفرستد و دریافت کند و آن هم از روی تاخیر این سیگنال در می‌یابد که کاربر کجا است و بازهم در حد چند متر قابل تشخیص است. اما روش‌های پیچیده‌تری نیز وجود دارد که یک فرد ثالث، یعنی نه کاربر و نه ارائه دهنده سرویس می‌تواند دریابد که در یک جنگل یا کوهستان تلفن همراهی فعال است. یعنی یک منبع الکترومغناطیسی وجود دارد
- آقای اسماعیلی روز چهارشنبه در حاشیه مراسم تشییع در گفتگو با ایرنا گفت: مساله بررسی سقوط توسط تیم فنی در دست بررسی است
۰۳ خرداد ۱۴۰۳: اولین گزارش ستاد کل نیروهای مسلح، مربوط به بررسی علل سانحه بالگرد حامل رئیس جمهور
برخی از اقدامات برای اظهار نظر قطعی نیاز به زمان بیشتری دارد که در دست بررسی بوده و برخی از موارد را میتوان با قاطعیت اعلام نمود:
۱-بالگرد در مسیر پیش بینی شده از قبل ادامه مسیر داده و از مسیر تعیین شده پروازی خارج نگردیده است. حدود یک و نیم دقیقه قبل از سانحه بالگرد.
۲- خلبان بالگرد سانحه دیده با دو بالگرد دیگر گروه پروازی ارتباط برقرار نموده است.
۳- آثار اصابت گلوله و یا موارد مشابه آن در اجزای باقی مانده بالگرد سانحه دیده مشاهده نگردیده است.
۴- بالگرد سانحه دیده پس از برخورد با ارتفاع، دچار آتش سوزی شده است.
۵- به دلیل پیچیدگی منطقه، مه گرفتگی و درجه حرارت پایین، عملیات تجسس به شب کشیده شده و در طول شب نیز استمرار می‌یابد و در بامداد صبح روز دوشنبه (ساعت ۵ صبح) با کمک پرنده‌های بدون سرنشین (ایرانی) نقطه دقیق محل سانحه مشخص و نیروهای زمینی عملیات تجسس در آن نقطه حضور پیدا می‌کنند.
۶-در مکالمات برج مراقبت با گروه پروازی نیز مورد مشکوکی مشاهده نگردیده است
امید که گزارش نهائی همه ابعاد را روشن کرده تا پیشگیر حوادث آینده شود. و از نقطه نظر قوانین تام و تمام عا (عدالت ابدی) :
” در پیشگیری آنچنان رفتار کنید که بهنگام بازخواست الهی بتوانید پاسخ دهید ، قبلا آنقدر به اعمال پیش رو بیاندیشید که خللی در آن نبینید. انسجام شما قیاس به سنگ شود نه اسفنج ، بدانید که عدالت ابدی حتمی است”
